Các bước nghiên cứu khoa học

Một quá trình nghiên cứu khoa học cơ bản sẽ trải qua các giai đoạn sau:

Bước 1: Lựa chọn chủ đề nghiên cứu

Tiêu chí chọn đề tài:

• Nghiên cứu cái gì?
• Mối quan tâm của ai?
• Tính hữu ích? Tính cấp bách? Tính khả thi? (tham khảo ý kiến chuyên gia)
• Chủ đề có mới mẻ không? (Không có khái niệm hoàn toàn mới. Phải có những đóng góp mới hay đặt lại những vấn đề hoặc đưa ra các giả thuyết mới).
• Bạn có thích đề tài đó không? (đây là động lực giúp bạn vượt qua những lúc khó khăn nhất).
• Có đủ thời gian để hoàn thành không? (Đề tài có quá rộng và vượt quá tầm của một nghiên cứu khoa học sinh viên không?)
• Có các công cụ cần thiết không? (ở đây là có đủ nguồn lực cần thiết phục vụ cho việc nghiên cứu hay không. Ví dụ: laptop, phần mềm thống kê - biết cách sử dụng và phân tích…)

Ở giai đoạn này, sau khi xác định được đề tài, mục tiêu của cuộc nghiên cứu, sinh viên cần làm ngay công việc xác định đối tượng nghiên cứu, thời gian, không gian và khách thể nghiên cứu.

Bước 2: Xây dựng đề cương nghiên cứu

Đề cương nghiên cứu sẽ bao gồm các nội dụng chính như sau:

1. Lý do chọn đề tài
2. Mục tiêu nghiên cứu
3. Phương pháp nghiên cứu – các mô hình, nguồn số liệu dự kiến
4. Lịch trình thực hiện
5. Ý nghĩa

Trong giai đoạn này, điều quan trọng nhất là thiết kế, lập kế hoạch, lên quy trình, tiến độ thực hiện, bao gồm: những danh mục tài liệu cần tham khảo, các thông tin, dữ liệu cần thu thập, phân bổ thời gian, công việc cụ thể cho từng thành viên trong  nhóm.

Hai bước đầu tiên sẽ quyết định việc bạn có tiếp tục và hoàn thành cuộc nghiên cứu hay không. Bởi lẽ, khi bạn có thể xác định đúng đề tài, các phạm vi nghiên cứu và một kế hoạch kỹ lưỡng thì chắc chắn 90% bạn sẽ đi hết con đường.

Bước 3:Thu thập, xử lý thông tin đầu vào, xây dựng bảng câu hỏi, mô hình.

Bước 4: Phân tích số liệu và giải thích làm sáng tỏ các vấn đề nảy sinh từ kết quả tổng hợp các số liệu nghiên cứu.

Bước 5: Viết báo cáo . Đề xuất kiến nghị, ý kiến cá nhân

Ở các chủ đề tiếp theo, chúng tôi sẽ trình bày cụ thể hơn về cách thực hiện các bước trong quy trình nghiên cứu khoa học.

THANH HƯƠNG